Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı tarafından tüm Türkiye genelinde uygulanan Yenidoğan Tarama Programı ile, tüm yenidoğanların Biotinidaz Eksikliği, Fenilketonüri, Konjenital Hipotiroidi, Kistik Fibrozis ve Konjenital Adrenal Hiperplazi yönünden taranması, oluşacak zeka geriliği, beyin hasarları ve geri dönüşümsüz zararların engellenerek, topluma getirdiği ekonomik yükün önlenmesi, tanı konan bebeklerde bu hastalıklar nedeniyle oluşacak rahatsızlıkları önlemek amacıyla uygun tedavi başlanması ve böylece belli bir zeka seviyesine ulaşmalarının sağlanması amaçlanmaktadır.
Topuk Kanı alma zamanı;
Yenidoğan taraması için kan örneği ideal olarak doğumdan sonraki 3.-5. günlerde alınmalıdır. Fenilketonüri taraması için bebeğin en az 24 saat beslenmiş olması gerekir. Ancak, mümkün olduğunca çok sayıda bebeğe ulaşabilmek için sağlık kurumlarında doğan bebeklerin sağlık kurumunu terk ettiği son anda kan örneği alınmakta, yeterince beslenmeden kan örneği alınmışsa hastaya ilk hafta içinde en yakın sağlık merkezine başvurarak yeni kan örneği alınmaktadır.
Kan alınmadan önce bebeğin emzirilmesi Fenilketonüri hastalığının tanısı açısından önem taşıdığı için, kan örneğinin tercihen bebeğin emzirilmesinden, beslenmesinden ve bebeğin doğumundan 48-72 saat geçtikten sonra alınması gerekmektedir.
Birinci basamak (sağlık ocağı ve ana-çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezi) hizmetlerinden faydalanmak üzere gelen her yenidoğan bebek daha önce hastanede topuk kanı alınıp alınmadığı, alındıysa ne zaman alındığı ve kan alımı öncesi bebeğin beslenip beslenmediği ayrıntılı olarak sorgulanmalıdır. Daha önce topuk kanı alınmadıysa, ve topuk kanı bebekten 48-72. saatlerden veya emzirilmeden, beslenmeden önce alındıysa topuk kanı mutlaka tekrar alınmaktadır.
Topuk kan taramasında şüpheli yüksek FENİLALANİN düzeyi veya düşük BİOTİNİDAZ ENZİM AKTİVİTESİ düzeyi saptanması durumunda EN KISA SÜREDE, ZAMAN KAYBETMEDEN bir metabolizma kliniğine başvurulması yapılacak olan ek tetkikler ile bebeğinizin değerlendirilmesi gerekmektedir. Geç kalınması durumunda olası hastalık geri dönüşü olmayan sinir sistemi hasarlanmasına, komaya veya ölüme neden olabilir.
Topuk kanı tarama sonucunuz ile merkezimize RANDEVUSUZ başvurabilirsiniz. Merkez bilgilerimiz için tıklayınız.
Bu konu hakkında bize soru sorabilirisiniz.
Çocuk Metabolizma 